Προβληματικός ο ρυθμός υλοποίησης των χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και έργων του Δήμου Δελφών (του Θανάση Παναγιωτόπουλου)

Τον Ιούνιο του 2019, μετά τις χαμένες για εμάς δημοτικές εκλογές στον Δήμο Δελφών, ενημέρωσα τη νέα τότε δημοτική αρχή ότι ήμουν απολύτως διαθέσιμος, μαζί με τους συνεργάτες μου, για να αξιοποιήσουμε από κοινού το καλοκαιρινό τρίμηνο, ώστε να προετοιμαστεί κατάλληλα, ιδίως για τα πολλά υπό εξέλιξη χρηματοδοτούμενα προγράμματα που είχε εξασφαλίσει ο Δήμος μας. Το καλοκαίρι του 2019 πέρασε ωστόσο χωρίς καμία ανταπόκριση.

Σε κάθε περίπτωση ήλπιζα, είτε λόγω προγενέστερης εμπειρίας, είτε λόγω της υπερ-στελέχωσης με αιρετούς και συνεργάτες στην οποία προέβη με την ανάληψη των καθηκόντων του ο κ. Παναγιώτης Ταγκαλής, ότι θα συγκροτούσε μια δυνατή ομάδα που θα «έτρεχε» τα διάφορα χρηματοδοτούμενα προγράμματα και δράσεις.

Στην πραγματικότητα αυτό απαιτούσε να συγκροτηθεί ένα οργανωμένο επιτελείο στελεχών (τόσο υπηρεσιακών, όσο και αιρετών, αλλά και ειδικών συνεργατών) υπό την καθοδήγηση προσωπικά του δημάρχου, ώστε κάθε πρόγραμμα να αντιμετωπίζεται με στοχοθεσία και χρονοδιαγράμματα.

Δυστυχώς τα πράγματα σήμερα δεν εξελίσσονται ιδιαίτερα ευνοϊκά για τον Δήμο μας στον συγκεκριμένο τομέα (χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων). Ο Δήμος Δελφών στην πράξη κινείται με τρεις διαφορετικές ταχύτητες, ως εξής:

Α) Ολοκλήρωσε ή εκτελεί τώρα ή έστω οδηγεί προς υλοποίηση (αφού τα δημοπράτησε) σχετικά λίγα από τα έργα που στην προηγούμενη δημοτική περίοδο σχεδιάσαμε (ή επανασχεδιάσαμε), μελετήσαμε, αδειοδοτήσαμε, εντάξαμε σε χρηματοδότηση και μάλιστα ορισμένα τα δημοπρατήσαμε και τα συμβασιοποιήσαμε, πριν ακόμη παραδώσουμε την σκυτάλη.

Τέτοια είναι λ.χ. η αναβάθμιση του Βιολογικού Καθαρισμού της Άμφισσας, το νέο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο, η αναβάθμιση του κεντρικού μας Διυλιστηρίου, η αντικατάσταση του δικτύου ύδρευσης (αμιαντοσωλήνων) Ιτέας, η ανάπλαση της πλατείας Ησαΐα (έστω και με τον τρόπο που τελικά εκτελέστηκε…), η επισκευή του Παρθεναγωγείου Γαλαξιδίου, τα γήπεδα τένις στην πλατεία Παπανδρέου, η ασφαλτόστρωση του αγροτικού δρόμου προς τον μυκηναϊκό τάφο Άμφισσας, η αναβάθμιση του εξωτερικού δικτύου ύδρευσης μεταξύ Άμφισσας και Ιτέας, η εγκατάσταση ελαστικού ταρτάν στίβου στο δημοτικό στάδιο Άμφισσας, η αντικατάσταση του τάπητα στο γήπεδο ποδοσφαίρου της «Προοδευτικής», το αντιπλημμυρικό έργο (αντικατάσταση αγωγού ομβρίων) στην λεωφόρο Σαλώνων και στην οδό Εθνικής Αντίστασης.

Β) Έχει ήδη παγώσει ή ακόμη και απεντάξει από τα χρηματοδοτικά τους προγράμματα σημαντικά έργα, για τα οποία απαιτήθηκε σοβαρή προσπάθεια και προετοιμασία ετών. Τέτοια είναι ο Χώρος στάθμευσης βαρέων οχημάτων της Άμφισσας και το Κέντρο εκπαίδευσης για την αντιμετώπιση επικίνδυνων καταστροφών (παλιό κλειστό Άμφισσας – Μπαλόνι).

Καμία συζήτηση ακόμη δεν γίνεται για την μεγάλης σημασίας ανάπλαση της κεντρικής οδού των Δελφών (Βασιλέων Παύλου και Φρειδερίκης), για την οποία δεν υπήρχε μεν ένταξη σε χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα, είχε όμως αναληφθεί ρητή και δημόσια δέσμευση χρηματοδότησης από τον τότε Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας κ. Κώστα Μπακογιάννη, υπάρχει δε και αξιόλογη μελετητική προεργασία.

Γ) Το πιο ανησυχητικό όμως απ’ όλα είναι ότι επί δυόμισι χρόνια δεν έχουμε την αναγκαία εξέλιξη σε μια μεγάλη σειρά έργων και δράσεων (περί τα 30). Αυτά έχουν από ετών εξασφαλίσει διάφορες χρηματοδοτήσεις (ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων Περιφέρειας, Π.Δ.Ε. Υπουργείων, Φιλόδημος, Ανοικτά Κέντρα Εμπορίου – OpenMall, Leader) και βρίσκονται ήδη από τότε σε κάποιον (μικρό ή μεγάλο) βαθμό ωριμότητας. Οι προθεσμίες τρέχουν αμείλικτα και είναι γνωστό ότι οι χρηματοδοτήσεις τρίτων, όσο δεν απορροφούνται, τόσο γίνονται και πιο αμφίβολες.

Παραθέτω έναν ενδεικτικό κατάλογο χρηματοδοτημένων από ετών προγραμμάτων (έργων) που δεν έχουν μέχρι σήμερα δημοπρατηθεί, για να αντιληφθούν όλοι αφενός μεν πόσο μεγάλο είναι το αναπτυξιακό διακύβευμα για τον τόπο μας, αφετέρου δε τι υπερπροσπάθεια θα απαιτηθεί για να καλυφθεί το χαμένο έδαφος.

Συγκεκριμένα, έχουμε από καιρό μέσα στο σακούλι μας (του Δήμου Δελφών), χωρίς να έχουν ακόμη δημοπρατηθεί (και πολύ περισσότερο συμβασιοποιηθεί…), τα εξής ενταγμένα έργα, προγράμματα και δράσεις:

1. Περιφερειακός δρόμος Άμφισσας (Π.Δ.Ε. Περιφέρειας Στερεάς, προϋπολογισμού περ. 5.000.000 ευρώ)

2. Μετατροπή του «Καψαλείου» κτιρίου της Ιτέας σε χώρο πολιτισμού (Φιλόδημος, προϋπολογισμού περ. 2.200.000 ευρώ)

3. Δυτικός Χώρος Στάθμευσης Δελφών (Π.Δ.Ε. Περιφέρειας Στερεάς, προϋπολογισμού περ. 2.500.000 ευρώ)

4. Αναβάθμιση κολυμβητηρίου Ιτέας (Ε.Σ.Π.Α. 2014-2020, προϋπολογισμού περ. 400.000 ευρώ)

5. Αναβάθμιση κλειστού γηπέδου Ιτέας (Π.Δ.Ε. Περιφέρειας Στερεάς, προϋπολογισμού περ. 1.400.000 ευρώ)

6. Ολοκληρωμένο Αθλητικό Κέντρο Παρνασσού (Φιλόδημος, προϋπολογισμού περ. 600.000 ευρώ)

7. Δύο νέα γήπεδα τένις Ιτέας (Π.Δ.Ε. Περιφέρειας Στερεάς, προϋπολογισμού περ. 350.000 ευρώ)

8. Αποκατάσταση και επαναλειτουργία Ναυτικού Ομίλου Γαλαξιδίου (Π.Δ.Ε. Περιφέρειας Στερεάς, προϋπολογισμού περ. 350.000 ευρώ)

9. Κατασκευή δυτικού κόμβου Ιτέας (Π.Δ.Ε. Περιφέρειας Στερεάς προϋπολογισμού περ. 1.800.000 ευρώ)
10. Αναβάθμιση ταχυδιυλιστηρίου Δεσφίνας (Π.Δ.Ε. Υπουργείου Υποδομών, προϋπολογισμού περ. 500.000 ευρώ)

11. Συντήρηση δημοτικής οδοποιίας (Π.Δ.Ε. Υπουργείου Υποδομών, προϋπολογισμού περ. 400.000 ευρώ)

12. Εγκατάσταση ράμπας Α.Μ.Ε.Α. σε παραλίες του Δήμου (Ε.Σ.Π.Α. 2014-2020, προϋπολογισμού περ. 120.000 ευρώ)

13. Τοποθέτηση συνθετικού τάπητα στο γήπεδο ποδοσφαίρου Γαλαξιδίου (Leader, προϋπολογισμού περ. 380.000 ευρώ)

14. Πληροφοριακή σήμανση (πινακίδες) & ψηφιακή πλατφόρμα ενημέρωσης των επισκεπτών για όλες τις Κοινότητες του Δήμου (Leader Νοτίου Τομέα & Leader Βορείου Τομέα, δύο έργα συνολικού προϋπολογισμού περ. 100.000 ευρώ)

15. Ανάπλαση – Διαμόρφωση της οικίας Γαζή στην πλατεία Μητροπόλεως της Άμφισσας σε δημοτική πινακοθήκη «Σπύρος Παπαλουκάς», (ενταγμένο στο OPEN MALL, προϋπολογισμού περ. 225.000 ευρώ, ένα από τα τρία κεντρικά έργα του προγράμματος μαζί με το δημοτικό στάδιο και το αντιπλημμυρικό έργο της λεωφόρου Σαλώνων).

16. Απόκτηση δύο ηλεκτροκίνητων mini-bus, (Open Mall, προϋπολογισμού περ. 220.000 ευρώ).

17. Εγκατάσταση συστήματος wi-fi σε ολόκληρο το ευρύτερο κέντρο της Άμφισσας, (Open Mall, προϋπολογισμού περ. 40.000 ευρώ).

18. Απόκτηση ηλεκτρικών ποδηλάτων, (Open Mall, προϋπολογισμού περ. 50.000 ευρώ).

19. Εγκατάσταση ομοιόμορφων αψίδων εορταστικού φωτισμού σε ολόκληρο το ευρύτερο κέντρο της Άμφισσας, (Open Mall, προϋπολογισμού περ. 70.000 ευρώ).

20. Εγκατάσταση αυτόματων συστημάτων προστασίας των πεζοδρόμων από αυθαίρετη κίνηση οχημάτων, (Open Mall, προϋπολογισμού περ. 40.000 ευρώ).

21. Απόκτηση και τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού (παγκάκια, πινακίδες σήμανσης, καλαθάκια απορριμμάτων, πίνακες ανακοινώσεων κ.λπ.), (Open Mall, προϋπολογισμού περ. 70.000 ευρώ).

22. Ηλεκτροφωτισμός λόφου Αγίων Αναργύρων Ιτέας, (Leader Νοτίου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 60.000 ευρώ).

23. Έργο αναβάθμισης της ύδρευσης Πολυδρόσου, (Leader Βορείου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 200.000 ευρώ).

24. Κατασκευή νέου ελαστικού δαπέδου προδιαγραφών FIBA για το κλειστό Γυμναστήριο Γραβιάς, (Leader Βορείου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 50.000 ευρώ).

25. Επισκευή αρδευτικών αυλάκων Καστελλίων, (Leader Βορείου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 50.000 ευρώ).

26. Ηλεκτροφωτισμός γηπέδου ποδοσφαίρου Πολυδρόσου, (Leader Βορείου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 200.000 ευρώ).

27. Αποκατάσταση και Ανάδειξη του νερόμυλου της Στρώμης ως επισκέψιμου χώρου, (Leader Νοτίου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 50.000 ευρώ).

28. Αναβάθμιση παιδικών χαρών Αγίας Ευθυμίας και Σερνικακίου, (Leader Νοτίου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 40.000 ευρώ).

29. Αναβάθμιση παιδικής χαράς Μαριολάτας, (Leader Βορείου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 15.000 ευρώ).

30. Κατασκευή γηπέδου ποδοσφαίρου 5×5 Επταλόφου, (Leader Βορείου Τομέα, προϋπολογισμού περ. 125.000 ευρώ).

Για τα περισσότερα από τα παραπάνω, εδώ και καιρό δεν υπάρχει η προσδοκώμενη εξέλιξη. Ο μέχρι σήμερα ρυθμός της δημοτικής αρχής σε εκτέλεση τέτοιου είδους προγραμμάτων (που είναι απαιτητικά και σύνθετα σε γραφειοκρατικές διαδικασίες), δεν ξεπερνά τα 4-5 ανά έτος, ενώ οι περιστάσεις απαιτούσαν (και απαιτούν) τουλάχιστον διπλάσιο ρυθμό (περίπου μία δημοπράτηση ανά μήνα).

Το ίδιο μάλιστα χρονικό διάστημα (και παρά την ευνοϊκή για την δημοτική αρχή πολιτική συγκυρία) δεν έχουμε και αξιόλογες εντάξεις νέων δημοτικών έργων σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα, ούτε κάποια μεγάλη δημοτική πρωτοβουλία σε άλλους τομείς αναπτυξιακής προοπτικής.

Η πανδημία των δύο τελευταίων ετών ήταν παραδόξως για τον τομέα αυτόν μια (αναξιοποίητη) «χρυσή ευκαιρία», αφού ο Δήμος Δελφών ουσιαστικά απείχε από πλήθος υποχρεώσεων (πολιτιστικών, επετειακών, αθλητικών, κοινωνικών κ.λπ.), που σε κανονικές περιόδους απορροφούν μεγάλο μέρος της ενέργειας και του χρόνου αιρετών και στελεχών, καθώς και σημαντικά χρηματικά ποσά.

Αν δεν υπάρξει άμεσα αναδιοργάνωση και επικέντρωση στα ουσιώδη (που δεν είναι βέβαια μόνο τα έργα, αλλά και οι μεγάλες επενδύσεις, οι στρατηγικές συνεργασίες με Πανεπιστήμια και άλλους φορείς κύρους, οι ενέργειες εξωστρέφειας και ανάδειξης του Δήμου, καθώς και οι σημαντικές πολεοδομικές εφαρμογές), πολύ φοβάμαι ότι αρκετά από τα παραπάνω θα κινδυνέψουν σοβαρά να χαθούν. Ακόμη όμως και η καθυστέρηση αυτή καθαυτή, για έναν Δήμο όπως ο δικός μας (με σοβαρή αναπτυξιακή υστέρηση), αποτελεί μείζον πρόβλημα.

Εν κατακλείδι, προτείνω και παροτρύνω δημόσια τον κ. Δήμαρχο να αναδιατάξει άμεσα τις δυνάμεις του Δήμου! Ας μείνουν λίγο παραπίσω σκέψεις και σχέδια δευτερεύουσας σημασίας. Το επείγον σήμερα είναι να απορροφηθούν στο μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό αυτά τα εξασφαλισμένα κονδύλια και να εκτελεστούν τα σημαντικά παραπάνω αναπτυξιακά έργα και προγράμματα. Η πρόκληση είναι μεγάλη και η κλεψύδρα έχει πλέον αρχίσει να αδειάζει.

Άμφισσα, 1 Μαρτίου 2022

Αθανάσιος Ηλ. Παναγιωτόπουλος
πρώην Δήμαρχος Δελφών