Το βιβλίο αφορά στις επαρχίες Λιδωρικίου και Μαλανδρίνου που ήταν από τις πρώτες της Στερεάς που ξεσηκώθηκαν στα τέλη Μαρτίου του 1821.
Ο τίτλος του κειμένου αντιστοιχεί στον τίτλο του εισαγωγικού σημειώματος του συναδέλφου στην «Εφ.Συν.» και ιστορικού Τάσου Κωστόπουλου για το βιβλίο «Στον δρόμο προς την ελευθερία – Οι επαρχίες Λιδωρικίου και Μαλανδρίνου (Δωρίδας) στην Επανάσταση (1821-1828)». Το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες από τις εξαιρετικές εκδόσεις Φαρφουλάς (πάντοτε εγγύηση πως θα διαβάσετε ένα πολύ καλό βιβλίο) από τον Ανδρέα Κυτέα. Ο συγγραφέας δεν είναι ιστορικός, έχει ωστόσο παρακολουθήσει το Φροντιστήριο Ιστορικών Επιστημών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και για σχεδόν δέκα χρόνια εξέδιδε την τοπική εφημερίδα «Λόγος» στη Δωρίδα όπου γεννήθηκε και μένει.
Τόσο ο μεγάλος τίτλος του βιβλίου όσο και ο συγγραφέας του συγκλίνουν σε αυτό που η ιστοριογραφία ονομάζει «μικροϊστορία». Πρόκειται όχι για τις μεγάλες αφηγήσεις, ούτε για τα ανδραγαθήματα της κυρίαρχης τάξης, αλλά για το τι συμβαίνει στο μικροεπίπεδο της κοινωνικής, πολιτικής, οικονομικής και στρατιωτικής ζωής. Ολα αυτά όσον αφορά, εν προκειμένω, τις επαρχίες Λιδωρικίου και Μαλανδρίνου. Που ήταν από τις πρώτες της Στερεάς που ξεσηκώθηκαν στα τέλη Μαρτίου του 1821 ακολουθώντας το παράδειγμα του Μοριά, οι πρώτες που έδιωξαν ή εξόντωσαν τους κυρίαρχους Οθωμανούς και έως τον Απρίλιο του ’25 έμειναν απάτητες κι ελεύθερες και οι πρώτες οριστικά ελεύθερες επαρχίες της Ρούμελης.
Το πώς έγιναν όλα τούτα, ποιοι τα έκαναν, αλλά το κυριότερο πώς ζούσαν αυτοί οι άνθρωποι πριν από τον ξεσηκωμό (τι καλλιεργούσαν, ποιος όριζε τη φορολογία), καθώς και τι καταμαρτυρούν οι πηγές για τον απλό αγωνιστή αλλά και τους ηγέτες της Επανάστασης, για το πώς βίωναν τον πόλεμο οι άμαχοι και αν υπήρχαν διαφορές και πολιτικές αντιθέσεις – όλα αυτά εμπεριέχονται στο βιβλίο αυτό. Η μικροϊστορία αποτελεί αναμφισβήτητα έναν σοβαρό μπούσουλα για την αλήθεια και το βιβλίο αυτό αποτελεί κομμάτι της.
Νόρα Ράλλη
Efsyn.gr / 21.8.2021