Ο Κώστας Στοφόρος είναι από τα Καστέλλια Φωκίδας.
Αφορμή για τη δημιουργία του εφηβικού μυθιστορήματος του πολυγραφότατου Κώστα Στοφόρου αποτελεί το ταξίδι της γνωστής συγγραφέως Πηνελόπης Δέλτα στη Χίο εν έτει 1886. Γι’ αυτό, εξάλλου, και το βιβλίο τιτλοφορείται «Η Πηνελόπη στη Χίο».
Ο Κώστας Στοφόρος δεν είναι η πρώτη φορά που καταθέτει ένα νεανικό βιβλίο που να περιέχει ιστορικές πληροφορίες και να διαθέτει, εκτός από τη λογοτεχνική, και την εκπαιδευτική του διάσταση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση τα παιδιά θα μάθουν πολλά για το νησί της Χίου, αλλά και για τις παιδικές αναμνήσεις από τη ζωή της μεγάλης συγγραφέως.
Η Πηνελόπη Δέλτα, το γένος Μπενάκη, έλκει την απώτερη καταγωγή της από τη νήσο Κρήτη. Μετά τα Ορλωφικά όμως, το 1770, οι πρόγονοί της μετανάστευσαν στη Χίο. Έτσι, μπορεί η διάσημη συγγραφέας να ήταν γέννημα θρέμμα της ελληνικής παροικίας της Αλεξάνδρειας, οι ρίζες όμως της οικογένειάς της τοποθετούνται στο νησί της μαστίχας.
Η Χίος το 1886 βρίσκεται ακόμη υπό την οθωμανική κυριαρχία. ΟΙ μνήμες από τη σφαγή του 1822 είναι ακόμη νωπές. Η Πηνελόπη θα γευτεί γλυκό σύκο και τριαντάφυλλο, καθώς και τα αρωματικά μανταρίνια του νησιού και θα μπολιάσει τις αναμνήσεις της με τους κατακόκκινους λαλάδες -δηλαδή τις παπαρούνες- από τα λιβάδια της. Σε αυτές τις αναμνήσεις καίρια θέση θα έχει ο Νικολής, ένα παιδί που θα αποτελέσει τον πρώτο της έρωτα.
Ο συγγραφέας αναμειγνύει την Ιστορία με τη μυθοπλασία βασισμένος στα στοιχεία από τις Πρώτες Ενθυμήσεις της Πηνελόπης Δέλτα, του έργου δηλαδή που δεν ήταν άλλο από το ημερολόγιό της. Το 1895 όταν θα βρεθεί και πάλι στη Χίο, αυτή τη φορά αρραβωνιασμένη, το βάρος των αναμνήσεων θα είναι πιο έντονο απ’ ότι εκείνη περίμενε.
Η Πηνελόπη από μικρή είχε μέσα της το μικρόβιο της συγγραφής, όπως μας περιγράφει πολύ όμορφα ο Στοφόρος στο παρακάτω απόσπασμα. Το έκρυβε όμως επιμελώς από τους άλλους, είτε από ντροπή, είτε από μετριοφροσύνη:
«Να γράψεις ένα διήγημα για τη Σταματούλα και να το στείλεις στο Graphic», είπε ο Αλέξανδρος αυθόρμητα.
«Διήγημα;» ακούστηκε ο Νικολής που στο μεταξύ είχε βρεθεί δίπλα τους. «Δεν ήξερα ότι γράφεις!» συνέχισε το αγόρι με φανερή έκπληξη στη φωνή του.
Η Πηνελόπη διέκρινε ειρωνεία στα λόγια του και ευχήθηκε να ανοίξει η γη να την καταπιεί. Ο Αλέξανδρος το έκανε χειρότερο:
«Γράφει τις πιο λυπητερές ιστορίες. Είναι καταπληκτική συγγραφέας. Εγώ κλαίω κάθε φορά που…»
«Αλέξανδρε!» τον σταμάτησε αυστηρά η αδερφή του.
Εκείνος μόλις είδε το ύφος της, κατάλαβε την γκάφα του.
Εν κατακλείδι, «Η Πηνελόπη στη Χίο» αποτελεί μία διαφορετική αναγνωστική πρόταση για εφήβους και νέους από τον Κώστα Στοφόρο που εστιάζει σε μία άγνωστη περίοδο της ζωής μιας αγαπημένης παιδικής συγγραφέως.
Λεύκη Σαραντινού
14 Μαΐου 2022
https://www.literature.gr